بررسی روایی و پایایی شیوه‏های نمره‏ گذاری آزمون‏های مبتنی بر نقشه مفهومی

با گسترش استفاده از نقشه‏های مفهومی به عنوان ابزارهای اندازه‏گیری پیشرفت تحصیلی، نمره‏گذاری آنها به مبحثی چالش‏انگیز تبدیل شده است. در این پژوهش به معرفی سه شیوه نمره‏گذاری به آزمون‏های نقشه مفهومی می‏پردازیم: (1) روش رابطه‏ای که در آن به رابطه بین مفاهیم به طور جداگانه نمره‏ای اختصاص داده می‏شود. (2) روش ساختاری که براساس سازمان سلسله مراتبی موجود بین مفاهیم نمره داده می شود. (3) روش شباهت که در آن با توجه به مقایسه نقشه مفهومی دانش‏آموز با یک نقشه مفهومی معلم برای هر بخش از نقشه نمره‏ای ارائه می‏شود. برای تشخیص مناسب‏ترین شیوه نمره‏گذاری از بین این شیوه‏ها از سه شاخص روایی ملاکی، پایایی نمره‏گذاران و روایی افتراقی استفاده شد. نمونه آماری پژوهش 105 نفر از دانش‏آموزان سال دوم متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی 88-1387 بودند که در چهار کلاس حضور داشتند. یافته‏های پژوهش نشان دادند که روش نمره‏دهی رابطه‏ای از لحاظ این شاخص‏ها نسبت به دو روش دیگر دارای مقادیر بالاتری است و روش نمره‏دهی شباهت نیز نسبت به دو روش دیگر دارای پایین‏ترین شاخص‏های آماری است.